Emigreren naar Zwitserland: Een gids voor een soepele overgang

Als je gaat emigreren naar Zwitserland, ga je wonen in een prachtig Alpenland, met een sterke cultuur en rijke samenleving. Het is een prachtig land, en wellicht het land van je dromen. Maar, Zwitserland is geen lid van de Europese Unie en de leefkosten zijn in Zwitserland heel erg hoog. Wat moet je weten, regelen en organiseren voor je verhuizing naar Zwitserland? In dit blogartikel leg ik je de belangrijkste dingen uit.

Mensen verhuizen voor allerlei redenen naar een ander land: werk, liefde, school of ze zoeken naar een nieuw avontuur. Feit is dat verhuizing naar een ander land een hele onderneming is. Daarom is het heel belangrijk om je goed voor te bereiden. Daarmee maak je je emigratie een succes!

Voordelen van Zwitserland

Zwitserland is een hele fijne plek om te wonen. Vraag het maar aan mensen die er hebben gewoond. Zit jij eraan te denken om ook te verhuizen naar Zwitserland? Hier zijn de voordelen en nadelen aan het wonen in Zwitserland.

Zwitserland staat bekend om de hoge levenskwaliteit. Dit is een van de rijkste landen ter wereld. Daarnaast is dit land erg populair onder buitenlandse werkers. Er wonen daarom veel expats en er is een levendige expat community. Daardoor zal je snel aansluiting vinden bij anderen en je draai kunnen vinden in je nieuwe woonplek.

Dichtbij alles

Zwitserland is geen groot land. Je kunt gemakkelijk het land verkennen vanuit je nieuwe woonplaats met de auto of de trein. Daarnaast ligt het ook centraal in Europa. Daarom is Zwitserland ook een goede uitvalbasis om omliggende landen te ontdekken. Deze liggen verrassend dichtbij en zijn verrassend mooi en anders. Denk aan Noord-Italië, de Côte d’Azur en Monaco, Vogezen en Elzas in Frankrijk, Bavaria in Zuid-Duitsland, Slovenië en natuurlijk Oostenrijk.

Goede en betaalbare gezondheidszorg

Zwitserland heeft net als Nederland een collectief gezondheidszorgsysteem. Ziektekostenverzekeringen zijn non-profit en goedgekeurd door de overheid. Daardoor ben je er zeker van dat de dekking goed is, de zorg excellent en de ziektekostenverzekering betaalbaar.

Zeer goed onderwijsniveau

Het Zwitsers onderwijssysteem behoort tot de beste ter wereld. Het openbaar onderwijs is zelfs gratis, al zijn er ook verschillende opties voor privéscholen en internationale scholen.

Staatsburger worden

De meeste nationaliteiten dienen tenminste 12 jaar in Zwitserland te wonen om in aanmerking te kunnen komen voor het Zwitsers staatsburgerschap. Meer informatie hierover vind je op de website van de Bundesamt für Migration.

Je kunt ook eerder dan 12 jaar aanspraak maken op de nationaliteit. Als je bijvoorbeeld minimaal 5 jaar in Zwitserland woont, en daarvan tenminste 3 jaar met een Zwitser getrouwd bent, kun je al je aanvraag dienen voor het staatsburgerschap. Dit is bovendien een snellere en goedkopere procedure, omdat je aanvraag alleen op landelijk niveau wordt bekeken, en niet op gemeente- en kantonniveau. Meer info over de procedures vind je het in het Bürgerrecht.

Een eigen onderneming starten

Zwitserland kent namelijk een relatief gemakkelijke en toegankelijke registratieprocedure voor het starten van je eigen onderneming. Als inwoner van Zwitserland, met dus een verblijfsvergunning, en tenminste 90 dagen wonende in Zwitserland, kan je al je eigen onderneming opzetten.

Een Zwitserse bankrekening openen

Zwitserland staat bekend om de bankensector. Vanzelfsprekend is het redelijk makkelijk om hier een bankrekening te openen, zelfs van buiten Zwitserland. Maar je kunt ook kiezen voor een internationale bankrekening bij bijvoorbeeld N26, TransferWise of Revolut.

Nadelen van Zwitserland

De voordelen klinken veelbelovend. Wonen in Zwitserland is ook heerlijk, maar heeft ook zeker enkele nadelen waarvan je je bewust moet zijn als je gaat emigreren naar Zwitserland.

Integreren

Zoals ik al eerder noemde, heeft Zwitserland een grote en levendige expat community. Daardoor zit je gemakkelijk in deze expat bubbel. Daardoor is het moeilijk om Zwitsers te leren kennen. Het Zwitserduits dat men er spreekt, maakt het overigens niet makkelijker. Als je denkt Duits te spreken, spreek je zeker nog geen Zwitserduits. Het kost zeker moeite om te integreren in de Zwitserse samenleving en contacten te leggen met Zwitsers.

Zwitsers staan niet open voor buitenlanders

Niet alle Zwitsers staan open voor mensen met een andere nationaliteit of achtergrond. Ook dit dient gezegd te worden. Dit kan het moeilijker maken om een woning en werk in Zwitserland te vinden.

Leefkosten zijn extreem hoog

De kosten om in Zwitserland te wonen, zijn heel erg hoog. De huur ligt bijvoorbeeld op het niveau van Londen of New York. De prijzen in de supermarkten en restaurants liggen ook zeer hoog. En de Zwitserse steden behoren tot de duurste ter wereld. Dit zal even schrikken zijn.

Je troost is: De salarissen liggen ook hoger, op niveau van de prijzen. Met een Zwitsers salaris is het goed overleven in Zwitserland.

Huren in Zwitserland

Een woning huren in Zwitserland is ook niet gemakkelijk. Zo’n 60% van de Zwitsers huren een woning. Er is dus een grote huurmarkt en de huurmarkt is ook erg competitief. Huurders wonen vaak erg lang in hun woning, waardoor er relatief weinig huurwoningen beschikbaar komen. Dit maakt het lastiger om een geschikte huurwoning in Zwitserland te vinden.

Je hebt de meeste kans om in deze competitieve huurmarkt een woning te vinden met een agent. Maar dit kost wel extra geld. Daar komt bij dat er vaak drie maanden borg wordt gevraagd aan nieuwe huurders. Dit is minder een probleem bij iemand die er jaren wilt gaan wonen, maar voor een nieuwe huurder is dit even slikken.

Zondagsrust

Tsja, hier moet je even aan wennen. Alles is dicht op zondag, dus winkels, supermarkten, restaurants en musea. Zondag is een rustdag, en daar zal je je aan moeten aanpassen.

Verblijfsvergunning voor Zwitserland

Om in Zwitserland te mogen wonen, heb je een verblijfsvergunning voor Zwitserland nodig. In dit proces loop je tegen de Zwitserse bureaucratie aan. Ik geef je graag een aantal tips.

Zwitserland is geen lid van de Europese Unie, maar behoort wel tot het Schengengebied. Vrij verkeer van personen en goederen dus.

Daarom geldt voor Nederlandse en Belgische staatsburgers het volgende:

Je mag maximaal drie maanden in Zwitserland verblijven. Je kunt er dus vakantie vieren (dit kan ik zeker aanraden), maar je mag ook alvast solliciteren. Je mag niet werken zonder een geldig visum. Om in Zwitserland te werken heb je een verblijfsvergunning nodig.

Voorwaarde: inkomen

Je moet aantonen dat je in je onderhoud kunt voorzien door ofwel te werken met een Zwitsers arbeidscontract ofwel getrouwd zijn of samen wonen met een Zwitser of iemand met een geldig verblijfsvisum (en werk) die in jouw onderhoud kan voorzien. Je kunt ook een ander bewijs van inkomen of vermogen aantonen, zoals pensioeninkomsten of vermogen.

Voorwaarde: woonruimte

Vervolgens dien je op zoek te gaan naar woonruimte in Zwitserland. Dit is een belangrijke drempel in de Zwitserse bureaucratie. Je moet voor je verblijfsvergunning een adres in Zwitserland hebben, maar een verhuurder zal je vragen om een verblijfsvergunning. Een vicieuze cirkel dus.

Een weg hieruit is mogelijk door tijdelijk bij vrienden of bekenden te gaan wonen, of in een vakantiewoning, hotel of hostel. Je kunt ook proberen de verhuurder uit te leggen hoe deze vicieuze cirkel werkt. Wellicht is hij bereid om je verblijfsvergunning later te ontvangen.

Met woonruimte kun je je inschrijven bij de gemeente. Met je bewijs van inschrijving kun je naar het Migrationsamt om je verblijfsvergunning (Aufenthaltsbewilligung of Ausländerausweis) te regelen. Dit duurt meestal vanaf dit moment zo’n 4 tot 8 weken.

Voorwaarde: ziektekostenverzekering

Na het ontvangen van je verblijfsvergunning voor Zwitserland dien je binnen 3 maanden een ziektekostenverzekering te hebben afgesloten. Het bewijs hiervan dien je aan de gemeente te overhandigen.

Je verblijfsvergunning is één jaar geldig. Daarna kun je deze verlengen als je kunt aantonen dat je nog steeds een arbeidscontract in Zwitserland hebt. Je tweede verblijfsvergunning zal 5 jaar geldig zijn. Daarna kom je in aanmerking voor een permanente verblijfsvergunning, een Niederlassungsbewilligung.

Werk zoeken in Zwitserland

Het zoeken van werk gaat net als in Nederland. Je zoekt op websites van bedrijven, update je LinkedIn profiel en zoekt via vacaturewebsites, zoals op jobs.ch. Sollicitatieprocedures zijn ook vergelijkbaar met die in Nederland.

Wonen in Zwitserland

Zoals ik hierboven al noemde, huren de meeste Zwitsers hun woning en zijn er relatief weinig koopwoningen. Zwitsers houden niet van het nemen van risico’s, en geven daarom de voorkeur aan huren boven een woning kopen.

Het gevolg is dan huren relatief duur is, en kopen relatief goedkoop in vergelijking met Nederland. Daar komt bij dat de Zwitserse banken tot maximaal 80% van de woningwaarde financieren. Je moet zelf dus ook redelijk wat geld inbrengen.

Wonen in de grote steden is aanzienlijk duurder dan wonen buiten de steden. Denk aan dure steden als Zürich en Genève. Wonen in Zwitserland is aanzienlijk duurder is dan je gewend bent in Nederland.

Houd er ook rekening mee dat er vaak een borg van 3 maanden huur wordt gerekend bij huurwoningen. Deze huurwoningen worden vaak wel gestoffeerd, geverfd en met keukenapparatuur opgeleverd.

Het opzeggen van je huurcontract kan maar op enkele data in het jaar, en dient minimaal 3 maanden van tevoren te worden gedaan. Je dient de woning schoon op te leveren. Verhuurder houden zich precies aan de afspraken. Ze zullen dus niet soepel omgaan met de regels zoals deze in het huurcontact staan.

Meer informatie emigreren naar Zwitserland

• Wat moet je nog doen ter voorbereiding van je emigratie naar de Zwitserland? Onze Emigratie Checklist helpt je goed op weg.
• Lees hier meer informatie en tips over emigreren naar Duitsland.
• Wil je je inboedel laten meeverhuizen? Lees onze tips voor internationaal verhuizen.
• Wil je wel emigreren, maar niet naar Zwitserland? Lees dan onze emigratietips voor andere landen.